استاد ابراهیم قنبری مهر، یکی از برجستهترین و تاثیرگذارترین شخصیتهای موسیقی و سازسازی ایران، در تاریخ 11 مرداد سال 1307 در تهران به دنیا آمد. او از کودکی علاقه زیادی به موسیقی داشت و با وجود مشکلات مالی که پس از فوت پدرش در سن هفت سالگی به وجود آمد، هرگز عشق به هنر را فراموش نکرد. او در دوران نوجوانی به کار نجاری مشغول شد و با پیشرفت در این حرفه، کارگاه مبلسازی خود را دایر کرد.
علاقهمندی او به موسیقی و به ویژه ساز ویولن، او را به سمت استاد ابوالحسن صبا، یکی از بزرگترین نوازندگان و معلمان موسیقی ایران، سوق داد. آشنایی با استاد صبا نقطه عطفی در زندگی قنبری مهر بود. او تحت آموزشهای صبا قرار گرفت و به تدریج به ساخت ساز روی آورد. این استاد بزرگ هیچگاه از او شهریهای نمیگرفت و رابطه نزدیک آنها تا سالها ادامه داشت.
ساز زهی اختراع استاد قنبری
در سال 1334، ابراهیم قنبری مهر به عنوان یکی از نخستین اعضای کارگاه سازسازی وزارت فرهنگ و هنر مشغول به فعالیت شد. او با تلاش و پشتکار، به سرعت در زمینه سازسازی پیشرفت کرد و به همین دلیل به فرانسه فرستاده شد تا در دوره عالی سازسازی آموزش ببیند. در آنجا، او با جدیدترین تکنیکها و علوم روز دنیا آشنا شد و توانست ابداعات و اصلاحات قابل توجهی را در سازسازی به وجود آورد.
از جمله دستاوردهای او میتوان به طراحی و ساخت ویولنهای با کیفیت بالا اشاره کرد. دیوید اویستراخ، نوازنده مشهور ویولن، با مشاهده سازهای ساخته شده توسط قنبری مهر به شدت تحت تأثیر قرار گرفت و کیفیت این سازها را با سازهای استرادیواریوس مقایسه کرد.
استاد قنبری مهر به تأسیس کارگاه سازسازی و تربیت هنرجویان جوان نیز اهتمام ورزید. او شاگردان بسیاری را در این حوزه آموزش داد که هر یک در ارتقاء کیفیت سازهای ایرانی سهم بسزایی داشتهاند. ابداعات وی در طراحی سازهای ایرانی و غربی، شامل تغییرات ساختاری در تار، سهتار، کمانچه، تنبور و دیگر سازها، باعث تحولاتی بنیادین در این صنعت شد.
یکی از ابداعات برجسته او، طراحی ساز قیچک برای استفاده در ارکسترهای موسیقی ایرانی بود. او با الهام از تصاویر باقیمانده از دوران ساسانیان، ساز بربط ایرانی را احیا کرد و صدای آن را از تأثیرات عود عربی آزاد ساخت.
استاد قنبری مهر همچنین به ابداع تکنیکهای جدید در سازسازی پرداخته و به ساخت سازهایی با صدادهی بهتر و راحتتر برای نوازندگان کمک کرده است. او معتقد بود که هنرمند باید از دل و جان خود برای هنر خویش مایه بگذارد و این عشق و علاقه به کار، منجر به خلق آثار با کیفیت خواهد شد.
در سالهای اخیر، استاد قنبری مهر در سن 86 سالگی نیز به فعالیتهای خود ادامه داد و همچنان به آموزش و راهنمایی نسلهای جدید پرداخت. او به عنوان بنیانگذار کارگاه سازسازی ایران و معمار سازهای ایرانی، نقشی کلیدی در حفظ و ارتقاء هنر سازسازی در ایران ایفا کرد.
بدون شک، آثار و ابداعات استاد ابراهیم قنبری مهر در تاریخ موسیقی ایران به یادگار خواهد ماند و نام او به عنوان یکی از بزرگترین سازندگان ساز در تاریخ موسیقی ایران همواره در خاطرها باقی خواهد ماند. تیتر بنویس