اهمیت یادگیری موسیقی در سنین پایین باعث ایجاد شدن یک شاخه از موسیقی بنام آموزش موسیقی کودک شده است. کودکان دنیای متفاوتی دارند بنابراین جهت یاد دادن موسیقی به کودک بایستی از روش های مخصوص استفاده نمود. کلیه ی قابلیت های کودکان را بایستی در نظر گرفت تا بتوان استعداد آنها را در حوزه موسیقی شکوفا نمود.
اهمیت یادگیری موسیقی
آغاز موسیقی از سنین پایین بهترین تاثیر را در یادگیری و پرورش استعداد کودکان دارد. کودکان در سنین پایین در شکل گیری شخصیت و کسب مهارت انعطاف پذیری دارند و بایستی کودکان را از ابتدا در معرض موسیقی قرار داد و آنها را وارد دنیای موسیقی نمود. آموزش دادن موسیقی از اول به کودکان تاثیر بسیاری در پرورش استعداد کودک و تبدیل نمودن آن ها به یک استاد موسیقی در آینده دارد. همانگونه که بیشتر اساتید و نابغه های موسیقی از سنین پایین آموزش موسیقی را آغاز نموده اند. از فرصت و قابلیتی که کودکتان در یادگیری دارد به بهترین نحو ممکن استفاده نمایید تا از آنها یک استاد موسیقی بسازید.
مزایای آموزش موسیقی کودکان
برای اینکه علت آشنایی کودکمان با دنیای موسیقی را بدانیم بایستی از مزیت های شگفت انگیزی که اهمیت یادگیری موسیقی در تمام قسمت های زندگی کودک دارد آگاه باشیم. تاثیرات و مزیت های موسیقی روی کودک را در ادامه مطالعه نمایید.
- افزایش هوش کودک
مراحل یادگیر موسیقی و درگیر شدن بچه ها با موسیقی آیکیو مغزشان را زیاد می نماید زیرا موسیقی از قسمت های گوناگونی از مغز استفاده می نماید.
- توانایی درک بهتر مفاهیم
قدرت ذهن کودکانی که موسیقی کار می کنند به مرور زمان افزایش می یابد. و توانایی درک اطلاعات و مفاهیم را دارند.
- افزایش خلاقیت
قدرت تجسم و خلاقیت کودکان با تمرین موسیقی تقویت می گردد و می توانند در سایر بخش های زندگی از آن به کار ببرند.
متد آموزشی کودالی(kodaly)
این روش بوسیله زولتان کودالی(Zoltan Kodaly) آهنگساز و مدرس موسیقی مجارستانی ابداع گردیده است. فلسفه روش Kodaly این است که یادگیری موسیقی هنگامی که از سنین پایین تر شروع شود، موثرتر است و هر فرد توانایی یادگیری موسیقی را از راه استفاده از موسیقی محلی و آهنگ های با ارزش هنری بالا را دارد.
در روش کودالی آواز بعنوان پایه ایی برای موسیقی کودک می باشد. یکی از خلاقیت های این روش استفاده از علائم دست و انگشتان جهت یادگیری نت های موسیقی می باشد. به این صورت که هر شکل خاص از دست و انگشت نماد یک نت موسیقی می باشد. که برای یادگیری نت به بچه ها در سنین پایین خیلی ساده و قابل فهم می باشد. این علائم دست با سلفژ و خواندن نت با دهان ترکیب می شود. که موجب یادگیری صحیح خواندن در گام موسیقی می گردد. و همچنین از یک سیستم صداهای ریتمیک جهت یادگیری ریتم و سرعت به کار می رود. از راه این درس های ترکیبی کودکان بطور طبیعی به خواندن و تشخیص نت با شنیدن صدا مسلط خواهند شد.
روش آموزش کودک سوزوکی
روش سوزوکی بوسیله دکتر دانیل شینیچی سوزوکی، یک ویولنیست مشهور ژاپنی ابداع گردیده است. او برای دادگاه امپریال ژاپن ساز میزد و یک گروه چهار نفره را با خواهر و برادرانش تشکیل داد. دکتر سوزوکی روش خود را جهت آموزش ویولون به کودکان در یک مدرسه موسیقی در ژاپن و در سال 1964 شروع کرد و این روش را به آمریکا معرفی کرد.
سوزوکی روش آموزشی خود را مطابق با توانایی ذاتی کودک جهت یادگیری زبان مادری پایه ریزی نموده است. او اصول پایه درک زبان مادری را در یادگیری موسیقی استفاده کرد و روش خود را رویکرد زبان مادری نامید. از راه گوش دادن، تکرار، حفظ کردن، ساختن واژگان و…که به این صورت موسیقی قسمتی از وجود کودک می شود.
در مدرسه موسیقی، کودکان آغاز به یاد گرفتن درس های ویولن در سن 2 یا 3 سالگی می نمایند. دانش آموزان سوزوکی اول آهنگ های بزرگ کلاسیک و قطعات موسیقی را بصورت منظم گوش میدهند که در آخر آن ها را یاد خواهند گرفت. در حالی که دانش آموزان در مدرسه هستند. موسیقی بصورت مداوم پخش می گردد تا آن ها را در موسیقی غوطه ور سازند. این کار موجب می شود کودکان به مرور زمان گوش موسیقیایی خود را قوی سازد و همچنین تغییر گام، زمان بندی و سرعت را در موسیقی تشخیص دهند. دانش آموزان با مشاهده می آموزند و بصورت گروهی آموزش می بینند و تعامل اجتماعی و همکاری در بین دانش آموزان تقویت می گردد.
روش سوزوکی بر اهمیت نفوذ و دخالت والدین در آموزش موسیقی کودکان تاکید دارد. والدین تشویق می شوند تا با معلمان همکاری نمایند تا به یک هدف مشترک برسند. والدین میتوانند در کلاس شرکت کنند و بعنوان معلم در خانه عمل نمایند.
اهمیت بادگیری موسیقی با متد آموزشی دالکروز
روش دالکروز، که بعنوان روش حرکات موزون نیز شناخته می شود. روشی دیگری است که اساتید جهت تدریس مفاهیم موسیقی به کار می برند. امیل جاش دال کروز، آهنگساز و مدرس موسیقی سوئیسی، این روش را برای آموزش ریتم، ساختار و بیان موسیقی از راه ترکیب موسیقی و حرکات جنبشی بدن توسعه داد. این روش با تمرین های شنیداری و سلفژ شروع می شود. تا گوش موسیقیایی کودک را تقویت نماید. تفاوت آموزش سلفژ در روش دالکروز این است که همیشه با حرکات موزون بدن ترکیب می گردد.
هنرجویان ابتدا موسیقی را گوش می دهند سپس قطعه ای را که می شنوند با حرکات موزون بدنی که بصورت بداهه اجرا می گردد بیان می نمایند برای مثال نت و ریتم را با قدم زدن و کف زدن نشان می دهند. بداهه انجام دادن حرکات یکی دیگر از قابلیت های این روش است که به دانش آموزان کمک می کند واکنش ها و پاسخ های فیزیکی خود به موسیقی را بروز دهند.
فلسفه این روش آن است که بهترین حالت یادگیری موسیقی زمانی میباشد. که از راه حواس چندگانه انجام گیرد. دال کروز معتقد بود که موسیقی بایستی از راه حسگرهای لمسی، زیبایی شناختی ذهنی و بصری آموزش داده شود.
در ایالات متحده، کالج های معتبری از جمله دانشگاه کارنگی ملون، کلمبیا کالج، دانشگاه مریلند و کالج پارک مدرک و مجوزهای تدریس به روش دالکرز را ارائه می نمایند.
مقایسه با روش های سنتی آموزش موسیقی کودک
- در روشهای سنتی آموزش ها معمولا بصورت انفرادی است. و ویژگی های استفاده از فعالیت های گروهی و افزایش و تعامل کودکان با همدیگر کم می باشد.
- در روشهای قدیمی به علت رسمی بودن کلاس های موسیقی و دشوار بودن آغاز آموزش کودکان، امکان انگیزه و اشتیاق در کلاس و لذت بردن از تمرین موسیقی کم تر می باشد. این متد ها بر اساس یک مسیر و فرایند آموزشی برای کودکان پیش می رود که کودکان را در طول مسیر یادگیری موسیقی همراهی می نماید.
- بر خلاف روش های سنتی، در این روش ها نقش والدین و تاثیر گذاری آن ها بر یادگیری کودک افزایش می یابد که موجب علاقه مندی و انگیزه بیشتر کودکان در خارج از کلاس و محیط منزل جهت تمرین موسیقی می گردد.