ترومپت (Trumpet)چیست ؟
ترومپت از نظر لغوی به فرانسوی trompette و آلمانی به لغات Trompete برمیگردد و يک ساز موسيقی بادی- برنجی محسوب می شود. در همه سازهای بادی- برنجی صدا با لرزش لبها در برابر قطعهی دهانی توليد میشوند. فرهنگ شناسان موسيقی، به هر ساز كه با لرزش لب صدا توليد كند، مثل: نی، چوب، شاخ حيوانات و غيره، ترومپت می گویند.. تفاوت فنی بين شيپور و ترومپت اينه كه توی ترومپت يك سوم لوله مخروطيه و دو سومش استوانهای كه برای شيپور اين برعكس هست. هر دو نوع رو ميشه در سرتاسر دنيا پيدا كرد.
برای مثال از شيپورهای بلندی كه با ساز غربی برنجی متفاوت هستن؛ ميشه به ساز كاكاكایی (Kakaki) از غرب آفريقا، نفير (Naffir) عربی و ايرانی، لابا (Laba) چينی و ساز جالب دونگ چن (Dung-Chen) از تبت اشاره كرد.ترومپت احتمالا یکی از محبوب ترینسازهای بادیبرنجی است. از موسیقی کلاسیک گرفته تا موسیقی راک، در همه ژانرهای موسیقی ارائه میشود. در فرهنگ موسیقی امروزی، انواع شیپور وجود دارد، ترومپت B♭ رایج ترین نوع آن است که به وفور استفاده می شود.
قسمت های مختلف ساز ترومپت
در زیر بخش های مختلف یک ترومپت مشخص شده که لازم است بررسی کنید:
الف) زنگ: برای کیفیت صدا مهم است
ب) ماشه جانبی: سوپاپ سوم را برای صدای ریز تنظیم می کند
ج) لوله سرب: برای تولید رجیستر بالا مهم است. برای درجه درخشندگی صدا
د) قسمت دهانی: لبه، باید روی لب ها راحت باشد. جام، عمق و شکل یک صدای روشن یا تیره را تعیین می کند. اندازه گلو، آزادی ضربه را تعیین می کند.
ه) پیستون دوم: پیستون ها برای تغییر گام فشرده می شوند
ساز ترومپت چند کلید دارد؟
ساختارTrumpet:
ترومپت يه ساز برنجيه كه از دو بار خم شدن دايرهوار لوله (تنه) اصلی به وجود اومده. مثل همهی سازهای برنجی با دميدن هوا توليد صدا میكنه. دميدن هوا از طريق لبهای بسته، صدای وزوزی توی قطعهی دهانی توليد میشه و شروع میكنه با يه موج ويبراسيون مداومی توی هوای داخل تنهی اصلی ترومپت ايجاد میكنه. نوازنده میتونه با تغيير توی مقداری كه لبهاش باز هستن و ميزان كشش، زير و بمی و نتی كه ميخواد اجرا كنه رو انتخاب كنه.
قطعهیدهانی يه لبهی دايرهای داره كه محيط مناسبی رو برای ويبراسيون لبها فراهم میكنه. دقيقا پشت اين لبه، فنجان (Cup) قرار داره كه هوا رو به يه دهانهی خيلي كوچكتر هدايت میكنه تا متراكمتر بشه و برای قطر لولهی ترومپت مناسب باشه. ابعاد اين قطعات مخالف از قطعهی دهانی، روی ميزان صدا، كيفيت صدا، راحتی نوازنده و آسون بودن نوازندگی تاثير میذاره.ترومپتهای امروزی، سه تا (به ندرت چهار تا) دريچهی پيستون دارن كه با فشار دادن كليد هر كدوم، اون دريچه باعث افزايش طول لولهی اصلی میشه و اين باعث میشه كه بتونه صدای زيرتری توليد كنه. دريچهی اول میتونه صدا رو يك پرده زيرتر كنه و دريچهی دوم، نيم پرده و دريچهی سوم هم صدا رو يك و نيم پرده زيرتر میكنه.
دريچهی چهارم هم توی بعضی ترومپتها مثل ترومپتهای پيكولو (piccolo trumpets) وجود داره كه صدا رو به اندازهی يك چهارم كامل يعنی پنج نيم پرده (دو و نيم پرده) زيرتر میكنه.ترومپت پيكولو ياماها سری YTR-6810S با چهار دريچه با كوك لا و سی بمل توليد میشه.استفاده از اين دريچهها ي به صورت تكی و يا تركيب اونها با هم باعث میشه كه ساز كاملا كروماتيك باشه و بهش اين اجازه رو میده كه تمام دوازده پيچ موسيقی كلاسيك رو اجرا كنه. صدای ترومپت با استفاده از اسلايد میتونه زير يا بم بشه. با كشيدن اسلايد به سمت داخل، صدا زير میشه و با كشيدنش به سمت بيرون، صدای ساز بم میشه.برای حل كردن مشكلی كه برای لحن صدای ساز به وجود میآيد و استفادهی كمتر از اسلايد، رِنولد شيلكه (Renold Schilke) يه نوع ترومپت رو طراحی كرد كه به اونها tuning-bell trumpet گفته میشه.
انواع مختلف ساز ترومپت
نوازندگان از ترومپت در انواع مختلف موسیقی، از سوئینگ پرانرژی گرفته تا جاز استفاده می کنند. اگر ساز برنجی در لحن برجسته باشد، آهنگ را می توان موسیقی ترومپت در نظر گرفت. ترومپت یک ساز برنجی ضروری است. ترومپتر معمولاً جلوی گروه می ایستد و گاهی اوقات به عنوان رهبر گروه در لباس های خاص شناخته می شود. برخی از ژانرهای اصلی که به طور گسترده از ترومپت استفاده می کنند، جاز، بیگ باند و اسکا هستند. ترومپت ها در مدل های مختلفی ساخته می شوند که شامل F، B♭، C، D، E♭، E، F، G و A است.
ترومپت B♭
B♭ رایج ترین نوع ترومپت است. اکثر فراگیران برای شروع به یادگیری و تمرین، از آن استفاده می کنند. فرهنگ های اولیه از شاخ قوچ یا گاو یا حتی صدف دریایی برای برقراری ارتباط در فواصل دور استفاده می کردند. بسیاری از نوازندگان مشهور با ترومپت B♭ شهرت خود را به دست آورده اند. نوازندگان اولیه جاز مانند مایلز دیویس و جان کولترین شروع به محبوبیت این ساز در دهه 1920 کردند. به احتمال زیاد این شیپور را در گروههای موسیقی و ارکسترهای مختلف مشاهده خواهید کرد. اما محبوبیت آن در فرهنگ امروزی در بسیاری از ژانرها، از جاز، راک و الکترونیک گرفته تا موسیقی مذهبی، مشهود است.
ترومپت C
ترومپت C نیز بسیار رایج است و صدای واضح تری نسبت به ترومپت B♭ ارائه می دهد که این ترومپت را به انتخاب اصلی برای تعداد بی شماری از نوازندگان ارکستر تبدیل می کند. تفاوت بین این سازها بسیار ظریف است و برای اکثر گوش ها حتی به سختی شنیده می شود. ترومپت های C برای ارکسترهای کنسرت حرفه ای طراحی شده اند، اگرچه سازهای B♭ می توانند هم موسیقی مارشینگ و هم موسیقی کلاسیک را بنوازند، اما صدای ترومپت C را برای قطعات خاص ترجیح می دهند.
ترومپت پیکولو
یکی از اعضای کوچکتر خانواده ترومپت، پیکولو است. از آنجایی که لوله در ترومپت Piccolo فقط نیمی از چیزی است که در یک ترومپت استاندارد Bb پیدا می کنید، لذا در حین نواختن، گام بالاتری خواهید داشت.
طول لوله کمتر به این معنی است که هوا بسیار سریعتر حرکت می کند. بیشتر پیکولوها به جای 3 سوپاپ، 4 دریچه دارند. بیشتر ترومپتهای پیکولو برای نواختن به دو صورت Bb و A طراحی شدهاند (به ندرت در G، F و C نیز موجود هستند).
ترومپت جیبی
ترومپت جیبی به دلیل اندازه مشابه، اغلب با ترومپت پیکولو اشتباه گرفته می شود، اما یک تفاوت بزرگ بین آن ها وجود دارد. در حالی که پیکولو لوله کوتاه تری دارد و در نتیجه گام بلندتری دارد، ترومپت جیبی دارای لوله هایی با طول استاندارد است، اما بسیار فشرده تر است.
از آنجایی که طول لوله به اندازه یک ترومپت استاندارد است، ترومپت جیبی نیز به صورت Bb تنظیم می شود و صدای آن یکسان است. بهترین ترومپت های جیبی را می توان به راحتی به جای یک ترومپت استاندارد استفاده کرد، اما بیشتر آنها طراحی و تولید ضعیفی دارند، به این معنی که لحن، آهنگ و دامنه آنها محدود است.
روش های نگهداری
هنگام خرید ترومپت، به دنبال فروشگاهی باشید که تمام لوازم جانبی مورد نیاز شما را برای استفاده و نگهداری به بهترین شکل ارائه می دهد. همراه با خریدتان، بررسی کنید که کیت محافظ و کیت مراقبتی موجود باشد. کیت مراقبتی شامل یک پارچه تمیزکننده برای حذف روغن و گریس اضافی از قسمت بیرونی ترومپت، روغن سوپاپ یا اسپری برای روانکاری بخش های مختلف و یک برچسب نام باشد.
برخی دیگر از مواردی که میتوانید بردارید عبارتند از: برس و گریس تنظیمکننده. اگر امکان خرید یک پایه موسیقی به شما داده شده است، آن را انتخاب کنید. یک پایه موسیقی وضعیت مناسب نواختن را تقویت می کند. این امر از کمردرد و قوز کردن جلوگیری می کند. در زیر نکات مهمی درباره روغن سوپاپ ترومپت ذکر شده است:
- اگر مطمئن نیستید که چگونه روغن سوپاپ را اعمال کنید، همیشه با مربی خود مشورت کنید.
- هدف روغن سوپاپ تمیز کردن، روغن کاری و پر کردن فضای هوای داخل شیرها است.
- شما باید قبل از هر بار نواختن دریچه های ترومپت خود را روغن کاری کنید، ترجیحاً بدون برداشتن کامل سوپاپ ها. این کار از آسیب تصادفی پیستون ها جلوگیری می کند.
- درپوش بالایی را بردارید و پیستون را به اندازه کافی بیرون بکشید تا دریچه را ببینید و به اندازه کافی روغن بمالید تا سطح را کاملاً بپوشاند. (سوپاپ ها را از درپوش های پایین روغن نزنید)
- استفاده از روغن بسیار کم به درستی دریچه های شما را روغن کاری نمی کند. استفاده زیاد از روغن هیچ آسیبی به ترومپت وارد نمی کند.
- شیر را بدون چرخش زیاد تعویض کنید. همانطور که شیر را پایین می آورید، به آرامی آن را در جهت عقربه های ساعت بچرخانید تا در جای خود قفل شود.
- هنگامی که سوپاپ ها فشرده می شوند، روغن به طور طبیعی پخش می شود
- با دمیدن در دستگاه اطمینان حاصل کنید که سوپاپ به درستی تعویض شده است.
چرا ترومپت از برنج ساخته می شود؟
از برنج برای شیپور و بوق استفاده می شود، زیرا کار با آن آسان است و در برابر زنگ زدگی بسیار مقاوم است. بیش از یک قرن است که برنج ماده اصلی ساخت ترومپت بوده است. در زمان های گذشته، مردم می دانستند که چگونه برنج بسازند و تهیه آن از روی و مس همیشه نسبتاً آسان بوده است.
- برنج ارزان است
شیپورهای نقره ای و طلایی هم وجود دارند، اما این مواد به وضوح بسیار گرانتر هستند و به نظر می رسد برنج لحن مشابه و صدای عالی تولید می کند.
- زیبا و براق به نظر می رسد
برنج یک ماده عالی برای سازها است، زیرا مانند طلا و نقره براق است اما هزینه بسیار کمتری دارد. ترومپت ها معمولاً در گروه های راهپیمایی و رژه استفاده می شوند که در آن پوشش براق نقش مهمی ایفا می کند.
- به راحتی شکل می گیرد
برنج چکش خوار است، به این معنی که می توانید بدون ترک خوردن یا شکستن آن را به شکل مورد نظر درآورید.
- می توان آن را لحیم کرد
هنگامی که نیاز به تعمیر ترومپت دارید، مهم است که بتوانید عناصر را دوباره به هم لحیم کنید.
- برنج در برابر زنگ زدگی مقاوم است
برنج به راحتی خورده نمی شود و زنگ نمی زند.
بررسی ویژگی های مهم در خرید
یک عامل اصلی در انتخاب ترومپت، بررسی ویژگی های آن است. ویژگی هایی مانند اندازه سوراخ، سوپاپ ها، زنگ، دهانه، قلاب های انگشتی و حلقه های کشویی و مواد شیپور باید در فرآیند تصمیم گیری شما نقش اساسی داشته باشند.
1- اندازه سوراخ به قطر لوله در ترومپت شما مربوط می شود. این تأثیر زیادی بر میزان هوای لازم برای رسیدن به صدایی پایدار از ساز دارد. مدل های معمولی معمولاً دارای حفره متوسط و بزرگ هستند که حدود 0.459 است. ترومپت های بزرگتر در سطح متوسط و حرفه ای موجود هستند، زیرا قدرت ریه بیشتری می طلبند.
2- روغن کاری صحیح دریچه های ابزار نیز بسیار مهم است، زیرا چسبندگی یا گرفتگی دریچه ها از مشکلات رایج در مدل های معمولی ترومپت هستند.
3- زنگ های شیپور یا یک تکه هستند یا دو تکه. این نام نشان می دهد که چند قطعه برنج (یا مواد دیگر) برای ایجاد بخش زنگ ساز استفاده شده است. شیپورهای معمولی، اغلب دارای زنگ دو تکه هستند، زیرا فرآیند ساخت سریعتر و آسان تر است.
ترومپت های گران تر با استاندارد بالاتر اغلب دارای یک زنگ یک تکه هستند. سازهایی که دارای زنگ یک تکه هستند صدای واضح تری دارند و معمولاً دست ساز هستند. به دلیل کیفیت و قیمت بالاتر، اغلب توسط فراگیران با تجربه و سطح بالا استفاده می شود.
4- دهان های ترومپت تأثیر زیادی بر توانایی شما در نواختن دارند. آنها در تعداد زیادی از اندازه ها و ابعاد مختلف برای انواع و سبک های مختلف بازی در دسترس هستند. انتخاب یک دهانی که به خوبی کار می کند یک تصمیم بسیار ذهنی است. اکثر ترومپت های معمولی با یک بخش دهانی عرضه می شوند.
5- به طور سنتی برنج متداول ترین ماده مورد استفاده در ساخت ترومپت است. برنج زرد بیشتر در مدل های معمولی یافت می شود و دارای محتوای مس حدود 70٪ (30٪ روی) است. برنج رز نیز اغلب برای شیپور معمولی استفاده می شود، زیرا به راحتی لحن گرمتر و نرم تری ایجاد می کند.
نکات مهم در خرید
ترومپت یک ساز برنجی محبوب در بین کودکان و بزرگسالان است. سازهای برنجی در کنار زهی، بادی چوبی و کوبه ای یکی از بخش های اصلی ارکستر را تشکیل می دهند. ترومپت احتمالاً بهترین ساز برنجی است، زیرا به راحتی در دسترس بوده و اندازه آن برای هر کسی قابل استفاده است. ترومپت انواع مختلفی دارد اما استانداردترین آنها ترومپت Bb با سه سوپاپ است.
نوازندگان برنج اغلب بین سازهای برنجی مختلف جابهجا می شوند، اما در مجموع می توانند طیفی از سازهای برنجی را آموزش دهند. اصل نواختن هر ساز برنجی به طور کلی یکسان است. سازهای برنجی دارای یک دهنی خواهند بود که نوازنده برای ایجاد صدا از آن می دمد. دهنی های مختلفی وجود دارد، اما یک ساز برنجی استاندارد با یک دهنی مناسب برای ساز ارائه می شود. همانند بادی چوبی، در روزهای اول، تمرکز زیادی روی امبوچور و صدای ایجاد شده خواهد بود. امبوشور موقعیت صحیح دهان برای دمیدن ساز است.
یک معلم خوب در تمام طول مسیر یادگیری یک فراگیر بر روی تجسم و تنفس تمرکز می کند. شما هرگز نمی توانید به اندازه کافی تمرین کنید، چرا که نت های مختلف نیاز به موقعیت متفاوت دهان دارند. انواع مختلف موسیقی به تکنیک های مختلفی برای دمیدن ساز و تنفس نیاز دارند.
ترومپت سابقه ای طولانی دارد و می توان آن را به 1500 سال قبل از میلاد ردیابی کرد. شیپورهای اولیه حتی از نقره یا فلز ساخته شده اند که بسیار شگفت انگیز است. به طور سنتی از شیپور به عنوان نوعی سرگرمی و همچنین به عنوان صدایی برای آگاه کردن روستاییان از یک رویداد مهم استفاده می شد. ترومپت یک ساز تولیدی است و شامل شش بخش مختلف است که با ماشین ساخته و مونتاژ می شوند و بسته به برند تا حدی با دست مونتاژ می شوند.
برای ایجاد صداهای مختلف روی ترومپت سه دریچه وجود دارد. بسیار مهم است که یک مربی به فراگیر خود یاد دهد که به نتی که می نوازد از نزدیک گوش کند. انگشت گذاری یکسان روی سوپاپ ها نت های مختلفی را ایجاد می کند و پس از آن استفاده از نت، بسیار مهم است که فراگیر باید به خوبی آموزش ببیند.